"Agnes Grey" Anne Brontë

Rłumaczenie: Magdalena Hume

Tytuł oryginału: Agnes Grey

Wydawnictwo: MG

Data wydania: 4 czerwca 2012

Liczba stron: 240

 

Zachwycona  „Lokatorką z Wildfell Hall” postanowiłam sięgnąć po debiutanckie dzieło Anne Brontë. Niestety książka najmłodszej „Brontówny” nie zmieniła mojego negatywnego stosunku do debiutów literackich.„Agnes Grey” szczególnie słabo wypada w porównaniu z olśniewającą „Lokatorką z Wildfell Hall”. Charlotte powiedziała, że ta recenzowana przeze mnie książka to lustrzane odbicie jej siostry. Najmłodsza siostra Brontë napisała swoją pierwszą powieść pod wpływem przeżyć osobistych. Jednak tak to w życiu jest, że obfituje w plamy nudy. Szkoda tylko, że Anne nie oszczędziła ich swoim czytelnikom.

Książka opowiada o losach Agnes Grey. Z powodu kłopotów finansowych swojej rodziny postanawia pójść do jedynej pracy, którą może wykonywać przyzwoita kobieta w XIX wieku – zostać guwernantką. Wymarzona praca przekształca się jednak w koszmar. Podopieczni nie tylko są niesforni, ale i krnąbrni, a nawet czasem okrutni. Ponadto rodzice stanowczo sprzeciwiają się karceniu dzieci, więc Agnes ma ograniczone środki, jeśli chodzi o dyscyplinowanie dzieci.

Co mi nie odpowiadało? Po pierwsze monotonna akcja. Niewiele się dzieje, w książce brak dynamicznych wydarzeń. Fabuła opiera się na przemyśleniach głównej bohaterki, które głównie składają się z narzekań i żali. Na pierwszy rzut oka widać, że pisarka nosi w sobie naprawdę wiele żalu i urazy do całego świata. Od pierwszych stron wiedziałam, w którą stronę rozwinie się akcja. Może dlatego że zakończenie przypomina to w  „Profesorze” Charlotte Brontë. Także drugim zarzutem jest schematyczność fabuły.

Sfera językowa jest całkiem przyjemna, choć język był, a raczej będzie, o wiele bogatszy w „Lokatorce z Wildfell Hall”. Z biegiem czasu pisarka rozwinęła się, a „Agnes Grey” brzmi raczej jak wprawka do prawdziwego pisarstwa. Całość debiutanckiej powieści utrzymana jest w dydaktyczno-moralizatorskim tonie rozgoryczonej córki pastora. Książka składa się z głównie z monologu wewnętrznego głównej bohaterki. Umoralniający ton wyparł wszystkie barwne opisy, które pojawiły się dopiero w/w „Lokatorce z Wildfell Hall”. W powieściach z epoki wiktoriańskiej najbardziej cenię poetykę języka, której tym razem nie dostałam.  

Agnes to taka rozżalona, świętsza od papieża, pannica, a od jej wywodów dydaktycznych boli brzuch. Prędko znudziłam się mimozą, która przez całą książkę w ogóle się nie uśmiechnęła. Nie żebym się z nią nie zgadzała. Życie jej nie oszczędzało, a nawet żartując należy zachować klasę i wysoki poziom. Jednakże jakakolwiek pozytywna emocja, wedle Agnes, jest wbrew bogu i dobrym obyczajom. Dlatego też nigdy się nie uśmiecha, wiecznie patrzy na świat surowym spojrzeniem, czy aby ktoś nie łamie boskich nakazów. Protagonistka to taka typowa przedstawicielka nielicznych kobiet w epoce wiktoriańskiej, które to starały się zachować niezależność, a tak naprawdę nie miały prawie żadnych perspektyw na rozwój osobisty. Agnes stara się być miłosierna, wzorem biblijnych przykazań, jednak kiepsko jej to wychodzi. Podsumowując Agnes jest dla mnie upierdliwym dzieckiem, posługujących się schematami myślenia. W tym utworze ludzie dzielą się na biednych, którzy są dobrzy, pobożni, współczujący, oraz na bogatych, którzy są źli, podli, łamiący przykazania. Jak dla mnie to bardzo prosty i krzywdzący sposób patrzenia, godny oseska, który świat widzi w czarno-białych barwach.

Reszta postaci została dość dobrze scharakteryzowana.

Powieść to krzyk młodej frustratki. Całkiem możliwe, że wiele współczesnych kobiet mogłoby się z Agnes utożsamić, wszak nauczyciel aktualnie nie jest zbytnio poważanym zawodem. Wystarczy spojrzeć na kosze wkładane na nauczycielskie głowy.

Jestem rozczarowana droga Anne. A i tak ta powieść jest lepsza od większości współczesnych.

5/10
Wydawnictwo MG

***

Życzę wesołych i radosnych Świąt!

I dodam informację łączącą się ze świętami w sposób bardzo tragiczny. W czasie Świąt wzrasta liczba samobójstw. W taki czas samotność boli najbardziej. Dlatego też portal Sztukater oferuje pomoc tym, którzy są opuszczeni. Jeśli właśnie tacy się czujecie zapraszam na fanpage Sztukateru - tam znajdziecie namiary na ludzi, którzy przez cały okres świąteczny, będą pełnić dyżury. Możecie do nich napisać, zadzwonić, pogadać, podyskutować. Cokolwiek.